Rano potrzebujesz dawki kofeiny, żeby pobudzić się przed pracą? Nie masz czasu, żeby delektować się smakiem i zapachem swojej ulubionej dużej i mocnej kawy śniadaniowej? W tej sytuacji najlepsza będzie “mała czarna” do wypicia na szybko, czyli ristretto. Co to dokładnie jest? Czym różni się od klasycznego espresso? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w naszym tekście.
Co to jest espresso?
Espresso to czarna kawa o objętości 25-35 ml. Żeby ją przygotować, należy przepuścić wodę o temperaturze 85°C-95°C pod ciśnieniem 8.5-9.5 bara przez 7-10 g odpowiednio zmielonej i ubitej kawy.
Do espresso używa się mieszanki kilku gatunków kaw lub pojedynczej odmiany. Czas parzenia tego naparu to 22s -28 s.
Jeśli espresso jest poprawnie zaparzone, ma na wierzchu cremę, czyli orzechowo-brązową, gęstą i aksamitną piankę.
Kawa espresso to zarówno samodzielny napar, jak i baza do przygotowania kaw, napojów kawowych, np. cappuccino, americano i latte macchiato.
Jednym z rodzajów espresso jest ristretto. Czym ono się charakteryzuje?
Ristretto. Co to jest?
Ristretto to najmniejsza porcja czarnej kawy, której możesz napić się w kawiarni. W zależności od stosowanej ekstrakcji, jej objętość wynosi od 15 do 25 ml, więc jest to napar właściwie na jeden, maksymalnie dwa łyki.
Ponadto kawa ristretto jest gęsta i intensywna. Ma ciemnoczekoladowy kolor. Na jej powierzchni znajduje się pianka, która jest lepka, aksamitna i ma orzechową barwę.
Ristretto serwuje się samodzielnie (bez dodatków) we wcześniej podgrzanej filiżance, ponieważ zimna porcelana szybko pochłania ciepło kawy. A kiedy naczynie jest ciepłe, gorący napar utrzymuje odpowiednią temperaturę, więc można docenić jego walory smakowe.
Do filiżanki ristretto obowiązkowo podaje się szklankę niegazowanej wody w temperaturze pokojowej (tak jak do espresso). Tę kawę można posłodzić (lepiej cukrem białym niż brązowym, który zmienia jej smak) lub pić bez dodatku cukru.
Podsumowując: ristretto to czarna, gęsta kawa z cremą, którą można przygotować w ekspresie ciśnieniowym. Jak to poprawnie zrobić?
Jak prawidłowo przygotować kawę ristretto?
Pamiętajmy, że zawsze używamy świeżo zmielonej kawy. Czy do espresso czy do ristretto lub lungo, zawsze odpowiednią dawkę kawy mielimy przed jej zapaleniem, nigdy nie mielimy kawy na zapas. Jest to ważne by zachować pełen bukiet smakowy.
Jeżeli lubisz nuty kwasowości, z szerszym delikatnym bukietem smaków, wybierz arabikę. Natomiast gdy potrzebujesz mocną porcję kofeiny o intensywniejszym cięższym posmaku, wybież robustę. Można wybrać oczywiście odpowiednio zbalansowaną mieszankę , zawierającą różne odmiany arabiki i robusty. My oferujemy mieszankę GIALLO , która idealnie spisuję się w roli zbalansowanego espresso czy ristretto. Natomiast nasza mieszanka ROSSO działa bardzo pobudzająca ze względu na większą zawartość kofeiny.
Teraz najważniejsza czynność, zmielenie kawy w odpowiedniej grubości.
Dlaczego jest to tak istotne.
Aby to zrozumieć, musimy wyjaśnić sobie jak powstaje prawidłowo przygotowane ristretto.
Ristretto to nie espresso , w którym wcześniej wyciągniemy filiżankę spod wylewki, uzyskując mniejszą porcję kawy. To częsty błąd niedoświadczonych baristów, którzy nie rozróżniają prawidłowo tych dwóch napoi .
Ristretto , tak samo jak espresso, powstaje podczas całego pełnego procesu ekstrakcji, Jest to bardzo istotne, ponieważ w różnych przedziałach czasowych ekstrakcji, powstają różne smaki naparu. Jeśli więc, popełnimy błąd, polegający na wyciągnięciu filiżanki spod wylewki, nie czekając na zakończenie całej ekstrakcji, otrzymamy zupełnie inny smak naparu.
Czemu więc ristretto jest mniejsze objętościowo od klasycznego espresso ?
Wszystko to uwarunkowane jest od odpowiednio zastosowanej formuły zaparzania, czyli EBF.
Ta wartość określa nam w baristyce stosunek wagowy nasypu do naparu napoju.
Jeżeli przygotowując espresso, poruszamy się w przedziałach 40% do 60% EBF, to przygotowując ristretto możemy stosować ekstrakcje w przedziałach 60% do 85% EBF.
Z powyższego możemy zauważyć, że proces ekstrakcji ristretto polega na uzyskaniu mniejszej ilości naparu, z takiej samej ilości nasypu poprzez zmniejszenie intensywności ekstrakcji. Robimy to odpowiednio regulując stopień zmielenia nasypu.
Podsumowując, ristretto powstaje podczas pewnego czasu ekstrakcji, z takiej samej iloci nasypu a mniejsza ilość naparu to efekt bardzo drobnego zmielenia kawy, powodującego zmianę intensywności ekstrakcji.
Wiesz już, jak prawidłowo przygotować ristretto, aby poznać jego prawdziwy smak. Teraz sprawdź, co wyczujesz w trakcie picia tego naparu.
Espresso a ristretto. Czym różnią się te rodzaje kawy?
Najważniejsze różnice pomiędzy espresso a ristretto to:
- smak
- Intensywność
Ristretto jest intensywne, pobudzające i bardziej skoncentrowane niż espresso. Jest to efektem tego, że w ristretto mamy wiele więcej rozpuszczonych substancji ze zmielonej kawy – elementów stałych tak zwanych TDS.
Smak ristretto, jak każdego naparu, w głównej mierze zależy od użytych ziaren do jego przygotowania. Oczywiście smaki są bardziej intensywne i skoncentrowane. Temu też wyczucie ich w tak mocnym napoju wymaga przyzwyczajenia do jego intensywności.
A ile dokładnie miligramów kofeiny jest w kawie ristretto?
Zarówno w ristretto jak i espresso kondensacja kofeiny jest wiele większa niż w innych kawach. Należy pamiętać, że sama zawartość kofeiny w napoju jest ściśle uzależniona od rodzaju kawy używanej do jej przygotowania. Począwszy od odmiany ziaren, szczepu itd. Wszystko to wpływa na ilość kofeiny w finalnym napoju. Ristretto przygotowane z różnych kaw będzie zawierać różne dawki kofeiny. Koncentracja kofeiny, nie jest jednak równoważna z zawartością kofeiny w porcji napoju. Ponieważ napoje takie jak ristretto i espresso , są małe objętościowo, zawartość kofeiny w porcji takiej kawy jest wiele mniejsza niż w kawach o większej pojemności typu kawy przelewowe.
Poza mniejszą objętością, smakiem i zawartością kofeiny ristretto różni się od espresso konsystencją i barwą. Jest ciemniejsze (ma intensywniejszy kolor, który przypomina ciemne orzechy lub nugat), a jego body jest gęstsze.
Przeczytałeś nasz tekst do końca, więc znasz już najważniejsze różnice pomiędzy espresso a ristretto. Jeśli chcesz sprawdzić, jak smakuje ta kawa i czy przypadnie do gustu Twoim kubkom smakowym, przyjdź do naszej kawiarni Cafe Millimo w Krakowie. Przygotujemy dla Ciebie intensywne i skoncentrowane ristretto zgodnie ze sztuką jego parzenia. Podczas wizyty w naszym lokalu poznasz więc prawdziwy smak tej czarnej kawy.
Espresso vs. ristretto – która kawa jest lepsza? Decyzja zależy od indywidualnych preferencji co do smaku, zapachu i mocy naparu. Dlatego konieczne przetestuj te dwie “małe czarne” i wypracuj własną opinię. Otwórz się na nowe doświadczenia!